Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τους λόγους για τους οποίους ο γαστρονομικός τουρισμός είναι τόσο δημοφιλής ακόμα και σε δύσκολες περιόδους όπως αυτή που διανύουμε?
Είναι μόνο γιατί ο άνθρωπος γενικά αρέσκεται στο να δοκιμάζει νέες γεύσεις? Η κρύβονται κι άλλοι λόγοι πίσω από αυτό?
Θα ξεκινούσα τη συζήτηση αυτή με ένα αξίωμα. Ότι συνήθως κάποιος επισκέπτεται έναν τόπο γιατί πολύ απλά θέλει να τον γνωρίσει. Να δει τα τοπία του, τους ανθρώπους του, τα μνημεία του, αλλά και να δοκιμάσει να ζήσει έστω για λίγες μέρες σαν ντόπιος.
Ο γαστρονομικός τουρισμός λοιπόν, πέρα από το να μας μυεί σε μια τοπική κουζίνα, μπορεί να κάνει όλα τα παραπάνω μαζί, με έναν δικό του σιωπηρό, αλλά εκκωφαντικό συναισθηματικά τρόπο. Και ακριβώς γι’ αυτό το λόγο είναι τόσο δημοφιλής. Γιατί μας κάνει κομμάτι μιας κουλτούρας που μόλις αρχίσαμε να γνωρίζουμε από κοντά, της κουλτούρας του κάθε τόπου του οποίου είμαστε επισκέπτες!
Ας δούμε λίγο πιο βαθιά πως το φαγητό και το ποτό ενσωματώνονται στην κουλτούρα ενός τόπου, ενός λαού.
Πρώτα πρώτα ο τρόπος με τον οποίο τρώει ένας λαός μας δείχνει ολοφάνερα την ιδιοσυγκρασία του. Προτιμούν οι άνθρωποι ενός συγκεκριμένου τόπου να τρώνε μόνοι, ή με την οικογένεια, ή με φίλους? Δίνουν αρκετό χρόνο από την καθημερινότητα τους στο φαγητό, στον καφέ, στο μαγείρεμα? Το γεύμα και το δείπνο θεωρούνται μοναχικές δραστηριότητες ή απαιτούν τη συμμετοχή φίλων και οικογένειας? Ενσωματώνεται συχνά το φαγητό και το ποτό στη διασκέδαση ενός λαού?
Όλα τα παραπάνω κι άλλα τόσο ακόμα, μπορούν να μας σκιαγραφήσουν σε μεγάλο βαθμό την ιδιαίτερη ταυτότητα ενός λαού και να μας επισημάνουν πολλά στοιχεία του, που μπορεί σε άλλους λαούς να μην υπάρχουν
Δεύτερον, ταξιδεύοντας κάπου, ο επισκέπτης γνωρίζει από κοντά και γεύεται τα τοπικά προιόντα του προορισμού που έχει επισκεφθεί. Και τα τοπικά αυτά προιόντα δεν έχουν μόνο γεύση. Έχουν και μια ιστορία το καθένα τους. Και την ιστορία αυτή την διηγούνται σε όποιον επιθυμεί να την ανακαλύψει.
Μέσα από την ιστορία του κάθε προϊόντος και της κάθε συνταγής, ο επισκέπτης γνωρίζει καλύτερα αυτό τον τόπο.
Ας δούμε εδώ για παράδειγμα την ιστορία της κακαβιάς. Η κακαβιά είναι η ελληνική εκδοχή της ψαρόσουπας που έφτιαχναν οι ψαράδες, η κατ’ άλλους γενικότερα οι ναυτικοί. Παραδοσιακά φτιάχνεται με τα μικρότερα ψάρια που πιάνουν οι ψαράδες. Πήρε το όνομα της από το αρχαίο Κακάβιο, το σκεύος μαγειρικής μέσα στο οποίο την παρασκεύαζαν στην αρχαιότητα.
Δείτε μόνο πόσες πληροφορίες μπορεί να πάρει ο επισκέπτης της περιοχής από την παραπάνω εξαιρετικά συνοπτική περιγραφή της κακαβιάς. Ότι στην Ελλάδα ασχολούνται πολλοί άνθρωποι με το ψάρεμα από την αρχαιότητα, ότι επίσης υπήρχαν πολλοί ναυτικοί και ψαράδες στη χώρα από τότε. Ότι η σούπα αυτή είναι αυθεντική, αφού η συνταγή της είναι πολλών χιλιάδων χρονών. Μαθαίνοντας για τα ψάρια από τα οποία παρασκευάζεται μπορεί να μάθει για τα ψάρια που μπορεί κανείς να βρει στις θάλασσες μας, αλλά και να συνειδητοποιήσει ότι τα ψαριά αποτελούν τροφή για τους Έλληνες από την αρχαιότητα έως σήμερα κλπ.
Με την αφήγηση λοιπόν της ιστορίας κάθε πιάτου, συνταγής ή προϊόντος, ο επισκέπτης μαθαίνει ταυτόχρονα και πολλές γοητευτικές λεπτομέρειες για τη γη που έχει επισκεφθεί, καθώς και για τους ανθρώπους που μένουν εκεί.
Το φαγητό αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία του πολιτισμού. Συνταγές μεταφέρονται από γενιά σε γενιά, δίνουν ιδιαίτερο χρώμα σε τοπικά ήθη και έθιμα και σε γιορτές, (όπως παραδείγματος χάριν η μαγειρίτσα συνοδεύει πάντα το ελληνικό Πάσχα), με λίγα λόγια αποτελούν ένα κομμάτι της εθνικής μας μνήμης και ιστορίας. Και η κάθε γενιά περνάει τις συνταγές αυτές στην επόμενη, μαζί με τις ιστορίες που τις συνοδεύουν.
Το φαγητό μας δένει με έναν τόπο, μας τον θυμίζει. Το κάθε μέρος έχει τη δική του γεύση. Γι’ αυτό και οι μετανάστες, παίρνουν μαζί τους ένα κομμάτι της πατρίδας τους και το κουβαλούν μαζί τους εκεί που πάνε, μέσω των εθνικών συνταγών τους και των τοπικών προϊόντων της πατρίδας τους.
Η κουζίνα κάθε χώρας είναι ένας καθρέφτης που αντικατοπτρίζει τη μοναδική της ιστορία, τον τρόπο ζωής, τις αξίες και τις πεποιθήσεις της.
Ας πάρουμε για παράδειγμα την Κίνα. Η τοπική φιλοσοφία εκεί, δίνει εξαιρετικά μεγάλη σημασία στην ύπαρξη αρμονίας και ισορροπίας γενικά στη ζωή, εξού και πολλά παραδοσιακά φαγητά τους συνδυάζουν το αλμυρό με το γλυκό.
Οι γεύσεις όμως δεν μας μιλάνε μόνο για ιστορία και φιλοσοφία. Μας μιλάνε και για το έδαφος και το κλίμα μιας περιοχής, μια που σε κάθε χώρα παράγονται διαφορετικά τοπικά προιόντα. Για να καταλάβει κάποιος παραδείγματος χάριν γιατί η Κρήτη ή η Καλαμάτα παράγουν ποιοτικό λάδι, θα πρέπει να ενημερωθεί για το έδαφος και το κλίμα των περιοχών αυτών.
Μέσα από τις γεύσεις, μπορούμε να προσεγγίσουμε διαφορετικά έναν τόπο. Μαθαίνοντας ας πούμε για τη φέτα, το διάσημο ελληνικό τυρί, ο επισκέπτης ακούει με έκπληξη πως ο Όμηρος αναφέρει σαν πρωτο παραγωγό τυριού τον Πολύφημο, τον πρωτο Έλληνα τυροκόμο κατά την Οδύσσεια. Να ένας όμορφος τρόπος να προσεγγίσει κάποιος τους ομηρικούς ήρωες, ακούγοντας γι’ αυτούς ενώ δοκιμάζει φέτα ελληνική.
Τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς ο κόσμος ταξιδεύει πιο εύκολα, είναι πολύ πιο προσιτό στον καθένα μας να δοκιμάζουμε την τοπική κουζίνα άλλων τόπων. Με αυτόν τον τρόπο ενημερωνόμαστε όχι μόνο για τις γεύσεις που προτιμούν και για τα τοπικά τους προιόντα, αλλά παίρνουμε επίσης μια δυνατή γεύση από τον πολιτισμό τους και από την φιλοσοφία τους.
Το φαγητό είναι το εισιτήριο προς έναν πολιτισμό, και σαν τέτοιο πρέπει να του δείχνουμε το σεβασμό που του αξίζει
Η γαστρονομική κληρονομιά περιλαμβάνει προϊόντα, παραδόσεις αλλά και συνταγές, σκεύη μαγειρικής, γενικά την εμπειρία χιλιάδων ετών καθημερινού μαγειρέματος σε έναν τόπο. Περιλαμβάνει επίσης τις προσθήκες που έγιναν από άλλους λαούς που για διάφορους λόγους κατοίκησαν στον ίδιο τόπο με τους ντόπιους.
Οι γεύσεις μας μιλούν για μακραίωνους πολιτισμούς, για το πώς επέζησαν μέσα στο διάβα των αιώνων, για το πώς συγχωνεύτηκαν με άλλους πολιτισμούς αλλά και για το πώς έγιναν η αιτία να δημιουργηθούν ολόκληρες τοπικές κοινότητες (όπως πχ οι κοινότητες των οινοπαραγωγών, των βοσκών, των αγροτών κλπ)
Όλα τα παραπάνω αποτελούν κομμάτι της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς ενός τόπου, η οποία μεταδίδεται από γενιά σε γενιά και μας δίνει ταυτότητα αλλά και συνέχεια μέσα στο χρόνο.
Το φαγητό και το ποτό είναι τα μαγικά κλειδιά για να ανοίξετε την πόρτα όλων των παραπάνω επιμέρους στοιχείων, ώστε να έλθετε σε επαφή και να εξερευνήσετε έναν πολιτισμό.
Οι γεύσεις είναι ο πιο γοητευτικός τρόπος να φτάσει κάποιος στην καρδιά ενός προορισμού. Είναι ο πιο δυνατός τρόπος να συνομιλήσει με τους άλλους, να δημιουργήσει εικόνες αλλά και να γίνει αποδέκτης νέων γνώσεων για τους τόπους που γνωρίζει
Βιώνοντας τις γεύσεις μιας περιοχής, γινόμαστε έστω για λίγο κομμάτι των ντόπιων και μοιραζόμαστε μαζί τους θρύλους, παραδόσεις και ιστορίες, με λίγα λόγια μοιραζόμαστε μαζί τους πολιτισμό!
Η Μαρία Αθανασοπούλου είναι ιδρύτρια της εταιρίας τουριστικού μάρκετινγκ Respond On Demand που επί μια δεκαετία διοργανώνει επαγγελματικές συναντήσεις για Έλληνες επιχειρηματίες του τουρισμού και τουριστικούς πράκτορες από το εξωτερικό, με στόχο την ενίσχυση του εισερχόμενου τουρισμού στην Ελλάδα. Είναι επίσης συν ιδρύτρια του forum Top Tourism. H Μαρία Αθανασοπούλου είναι απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Είναι Chairwoman της World Food Travel Association και Certified Ambassador της World Food Travel Association σε Ελλάδα και Κύπρο. Είναι Sustainable Τourism Expert και ambassador σε Ελλάδα και Κύπρο της World Gourmet Society και των Green Destinations. Έχει πραγματοποιήσει σεμινάρια πωλήσεων, μάρκετινγκ και βιώσιμου καθώς και γαστρονομικού τουρισμού για επαγγελματίες του τουρισμού και τουριστικούς προορισμούς , καθώς επίσης και πολλές ομιλίες και παρουσιάσεις για θέματα σχετικά με τον τουρισμό, σε διεθνείς διοργανώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, ολική, μερική ή περιληπτική αναπαραγωγή, η κατά παράφραση ή διασκευή των κειμένων που περιέχονται στην παρούσα ιστοσελίδα με οποιονδήποτε τρόπο (ηλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια της Top Tourism
Comentários